Tandabces – alles wat u moet weten

Wat is een Tandabces?

Talloze Nederlanders hebben jaarlijks te maken met een tandabces, een ontsteking in de mond. Een abces kan zich in de ruimte tussen het tandvlees en een tand of kies vormen. Tandabces komt ook voor bij de wortel van een tand of kies. Dan hebben we het over een tandwortelabces. Een tand- of een tandwortelabces vormt zich op het moment dat een tand of kies vol met pus (etter) komt te zitten. Hierdoor heeft de pus geen mogelijkheid om afgevoerd te worden. In het kort zou je kunnen zeggen dat een abces zich kan vormen wanneer de tandzenuw aan het afsterven is of reeds dood is.

Abces Tandvlees

Een paradontaal abces (tandvleesabces) is het andere soort abces dat zich kan voordoen. Als u paradontitis heeft (tandvleesaandoening in een vergevorderd stadium) loopt u een groot risico op het ontwikkelen van een tandvleesabces.

Tandabces en pijn

Er bestaan leukere dingen in het leven dan het hebben van een tandabces. Dit kan behoorlijk veel pijn veroorzaken. Ook kan abces ook tot ernstige consequenties leiden als u te lang wacht met de behandeling ervan. Iedere tandarts zal u vertellen dat de staat van uw mondgezondheid van invloed is op uw lichamelijke gesteldheid.

Denkt u dat u een abces heeft?

Maak dan snel een afspraak bij uw tandarts of bij Dental365 als u geen eigen vaste tandarts heeft.

Wanneer u te maken heeft met een spoedeisend probleem aan uw gebit, bel dan altijd met de spoed tandartsen Dental365 om snel hulp te krijgen. Hierbij maakt het niet uit of het om een tandabces, kiespijn of een ander tandprobleem gaat. Dental365 heeft professionele en ervaren tandartsen en team die uw tandheelkundige problemen snel en adequaat kunnen oplossen.

Wat zijn de symptomen en signalen van tandabces?

Het is uitermate belangrijk om te weten wat de symptomen zijn, maar ook hoe u een tandabces kunt herkennen. Door een abces in een vroeg stadium te laten behandelen kan de schade aan het gebit beperkt blijven.

Hieronder leest u wat de symptomen van een tandabces zijn

Het is niet verstandig om met de klachten te blijven rondlopen. Daarom is het raadzaam om zo snel mogelijk er een tandarts naar te laten kijken:

• Scherp, stekende, kloppende en/of een zeurende pijn die blijft aanhouden
• Ernstige kies- of tandpijn op een andere plek in uw mond
• Plotseling opkomende koorts of abnormaal hoge lichaamstemperatuur
• Een vieze smaak in uw mond
• Slechte adem
• Opgezette lymfeklieren in uw hals
• Tand of kies is extra gevoelig bij warme of koude dranken/etenswaren of bij luchtstromen
• Gezwollen en rood tandvlees
• Zwelling van de boven- of onderkaak
• Een open wond waar vocht uitkomt op het tandvlees
• Pijn bij het praten, kauwen of wanneer u uw kaken of mond beweegt
• Acute pijn of een pijngevoel in het bot rond een specifieke tand of kies
• Een gevoel van algehele malaise
• Continu het vervelende gevoel hebben dat er iets mis is met het gebit

Mocht u momenteel één of meerdere bovengenoemde symptomen bij een tandabces ondervinden, neem zo spoedig mogelijk contact op met uw tandarts. Heeft u géén tandarts of is uw tandarts niet beschikbaar, neem dan contact op met Dental365. Hierbij maakt het overigens niet uit of u zich in enkele of meerdere van de hierboven genoemde klachten kunt herkennen.

Wanneer moet ik naar de spoed tandarts?

Worden uw klachten veroorzaakt worden door een tandabces, maar u kunt niet meteen terecht kunt bij uw eigen tandarts? Dan adviseren wij u om snel een afspraak te maken bij de spoed tandarts.

Zoals eerder gesteld is het hebben van een abces aan een tand of kies een ernstige zaak.  Niet laten behandelen kan zelfs schadelijk zijn voor uw lichamelijke gezondheid. Bij Dental365 kan iedereen voor alle spoedeisende tandheelkundige behandelingen terecht o.a. ook met een tand-, tandwortel- en tandvleesabces.

Meest voorkomende oorzaken van tandabces

Er bestaan diverse oorzaken die op korte of lange termijn leiden tot de vorming van een tandabces. Het is moeilijk te zeggen hoe het verloop van abces is, of het snel of langzaam groeit, omdat het afhankelijk is van de toegebrachte schade.

De hoofdoorzaak

Een abces aan een tand of kies is vaak het gevolg van tandbederf dat al langere tijd heeft plaatsgevonden. Hierdoor verkeert abces in een vergevorderd stadium. Een beschadigde tand of kies met een scheurtje erin of waarvan een stukje is afgebroken, kan ook de oorzaak zijn van dit mondprobleem. Eigenlijk komt het er op neer dat zodra een tand of kies beschadigd raakt, dit vroeg of laat tot een abces kan leiden.

Problemen met het tandvlees zoals gingivitis  en paradontose behoren ook tot één van de hoofdoorzaken die tot tandabces kunnen leiden. Wanneer genoemde tandvleesaandoeningen niet op tijd worden behandeld  dan is de eerstvolgende fase: een ontsteking.

• Gingivitis: tandvleesontsteking
• Parodontose: tandvleesontsteking in een vergevorderd stadium

Het Ontstekingsverloop

Zodra eenmaal de basis is gelegd, krijgt een ontsteking alle kans om zich te ontwikkelen. Om een voorbeeld te geven, wanneer een tand is afgebroken, ontstaan er openingen om de tand heen en in het tandglazuur. Etensresten blijven achter en de slechte bacteriën krijgen nu alle kans om binnen te dringen. Deze banen zich een weg via het glazuur naar de pulpa (zachte tandweefsel met bloedvaten en zenuwen) waar de ontsteking wordt gevormd.

Als de ontsteking geen halt wordt toegeroepen, kan het zich verder uitbreiden naar de wortels van de tand of kies. De ontsteking kan zich zelfs verder uitbreiden naar uw kaakbot die de aangetaste tand of kies steunt. Maar daar stopt het niet! De ontsteking kan zelfs de naastliggende tanden of kiezen en het kaakbot aantasten.

Wat te doen bij een ontstoken tand of kies?

Is uw tand of kies zodanig afgebroken dat het pulpa hierbij blootligt? En kunt niet snel naar uw eigen tandarts en ook niet naar de spoed tandarts? Wat kunt u dan zelf doen? Er bestaat een handig hulpmiddel dat u kunt toepassen om uw tand of kies te beschermen, totdat deze behandeld kan worden.

U kunt bij de apotheek of online eerste hulp kits voor het tijdelijk vullen van tanden en kiezen kopen. Hiermee kunt u het ontstane gaatje voor een korte periode sealen (afdichten). Hierdoor blijf de schade beperkt. Dit kunt u ook toepassen wanneer er een scheurtje in een tand of kies is ontstaan. Zo kunt u ervoor zorgen dat er geen bacteriën naar binnen kunnen glippen en hun schadelijke werk kunnen beginnen.

Hoe voelt een tandabces?

Het hebben van een tandabces gaat niet altijd gepaard met alle bovengenoemde symptomen. Niet iedere abces is hetzelfde en de klachten kunnen naar gelang variëren.

Maar een abces aan een tand of kies zorgt altijd voor een zwelling en ondraaglijke pijn. Totdat u uw tandarts ernaar kunt laten kijken, bent u op uzelf aangewezen om de symptomen en pijn te verlichten.

Tips & Huismiddeltjes die Verlichting Brengen bij een Tandabces

Het is meer dan raadzaam om ijskoude of zeer warme dranken of etenswaren te vermijden. Het drinken of eten van koude dranken, ijs, thee, koffie, hete soep enz. veroorzaakt door het grote temperatuurverschil enorme pijnscheuten. Hetzelfde geldt ook voor zuur- of suikerhoudende dranken en etenswaren.

• Spoel uw mond met zoutoplossing

Spoel uw mond drie keer per dag met warm water waarin een ½ theelepel zout is opgelost. Hiermee desinfecteert u het ontstoken gebied en verzacht tevens de pijn. Een handig weetje: zout water is een prima antiseptisch (ontsmettend) huismiddel dat bij iedere bacteriële mondinfectie gebruikt kan worden.

• Ibuprofen, paracetamol of andere pijnstillers

Ibuprofen, paracetamol of andere pijnstillers zijn uw ‘beste’ wapens in de strijd tegen de pijn veroorzaakt door een tandabces. Een abces gaat over het algemeen gepaard gaat met zwellings- en ontstekingsverschijnselen. Om deze reden kunt u het beste de apotheker vragen naar een pijnstiller die niet alleen de pijn verzacht maar ook ontstekingsremmend werkt.

• Knoflook als natuurlijke bestrijder

Knoflook is natuurlijke bestrijder van bacteriën. De kracht zit voornamelijk in het sap van de rauwe teentjes knoflook. Pers 1 of 2 teentjes uit en breng met uw vinger het vrijgekomen sap op het ontstoken gebied aan. Kruidnagelolie is trouwens ook een ander natuurlijk middel dat hier ook goed van pas komt.

• Kruidenthee

Kruidenthee helpt ook goed om de pijn te verzachten. Stop het theezakje even in een kopje water, verwijder het en leg het voorzichtig op of tegen de ontstoken plek aan.

• Voorzichtig flossen

Wat u ook kunt doen, tenminste als de pijn en zwelling niet zodanig ernstig is, is heel rustig en zachtjes de tanden of kiezen in het ontstoken gebied flossen. Dit mag misschien wel riskant en pijnlijk lijken, maar dit valt reuze mee. Flossen is een probaat hulpmiddel. Het verwijderen van plaque en etensresten zorgt ervoor dat het gebied niet geïrriteerd raakt en de ontsteking zich niet verder kan uitbreiden.

Wat als tandabces niet wordt behandeld

Als tandabces niet snel wordt behandeld dan kan dit voor veel meer problemen zorgen. Dit komt door het feit dat de ontsteking blijft voortwoekeren en en gaat uitbreiden waardoor grote schade aan de kaak en gebit wordt veroorzaakt. Vooral de omliggende tanden of kiezen en kaakbot raken hierdoor aangetast.

Wat zijn de gevaren van abces in de mond

Zoals bij iedere ontsteking, ongeacht het type, zorgt het niet behandelen ervan voor meer problemen. Als gevolg hiervan ontstaat er vaak een holle tunnel in het weefsel of in het bot. Dit zorgt ervoor dat de pus (etter) toch een uitweg naar buiten krijgt. Wordt ook wel ‘sinuskanaal’ of  'fistel' genoemd, die u misschien kunt voelen of in uw mond kunt zien zitten.

Zelfs als u een dergelijke tunnel niet ziet, merkt u het toch op door de vieze smaak die u in uw mond krijgt, veroorzaakt door het afvloeien van de pus. Het lijkt een beetje op een ontstoken puistje. Hoewel het wegvloeien van de pus een goed teken is, dient u niet te vergeten dat de ontsteking er nog steeds zit.

Als de ontsteking niet wordt behandeld kunnen zich ook cystes (bultjes gevuld met vloeistof) in het kaakbot vormen. Stel dat tijdens de behandeling blijkt dat de tand of kies niet gered kan worden en dus getrokken moet worden, dan kan de tand of kies met de gevormde cyste naar buiten komen.

Potentiële lichamelijke schade bij tandabces

Zoals eerder beschreven is een tandabces een van de belangrijkste voorbeelden van hoe de staat van het gebit van invloed kan zijn op de rest van het lichaam. De ontsteking ontstaat in een gebied dat zich uitstekend leent voor verdere verspreiding ervan.

Hieronder hebben we de belangrijkste lichamelijke problemen bij elkaar gezet, waarmee u te maken kunt krijgen als u niet onmiddellijk stappen onderneemt om een tandabces te laten behandelen:

• Breidt zich uit via de bloedbaan tot aan de hersenen, waar het een abces in de hersenen kan vormen, met het risico dat de patiënt in coma kan raken,
• Breidt zich uit naar de sinussen (bijholten) en veroorzaakt daar een ontsteking,
• Veroorzaakt de hartaandoening bacteriële endocarditis doordat het zich zich naar het hart heeft verspreidt,
• Veroorzaakt Ludwig’s angina door een zwelling aan het hele gezicht waarbij een ernstige luchtwegobstructie ontstaat,
• Bemoeilijkt de ademhaling wanneer de ontsteking zich naar de keel en hals uitbreidt,

• Veroorzaakt ontstekingen in het lichaam die kunnen bijdragen aan een beroerte en hart- en vaatziekte,
• Veroorzaakt de ziekte gastro-oesofagale reflux (GERD) door het verlies van tand(en) of kie(s)zen als gevolg van de ontsteking met de hierbij gepaard gaande problemen met het kauwen en spijsvertering,
• Draagt bij aan complicaties bij suikerpatiënten door het immuunsysteem en de controle van het lichaam over bloedsuikers te verzwakken, waardoor hoge glucosewaarden worden veroorzaakt,
• Draagt bij aan hart- en vaataandoningen en hoge bloeddruk door het veroorzaken van ontstekingen als de infectie zich door de bloedbaan uitbreidt,
• Beïnvloedt de ontwikkeling van de foetus in de baarmoeder, waardoor een laag geboortegewicht wordt verkregen of een vroeggeboorte wordt veroorzaakt, wanneer de moeder te kampen heeft met de infectie.

Helaas zijn bovengenoemde voorbeelden slechts een greep van voorbeelden die een mond- of kaakontsteking in het lichaam kan veroorzaken. Het is dus belangrijk om op hele korte termijn een afspraak bij uw tandarts te maken.

Wat u kunt verwachten van de behandeling

Uw tandarts voert een gebitscontrole uit en bekijkt het ontstoken gebied om de ernst ervan te bepalen. Vervolgens kan hij een röntgenfoto maken om te zien of er nog kleinere abcessen in de ontstoken tand of kies aanwezig zijn.

Nadat duidelijk is in welk stadium de ontsteking zich bevindt, maakt de tandarts een snede of een gaatje in het abces om de druk te verlichten. Vervolgens kan de pus afvloeien. Het kan zijn dat u antibiotica voorgeschreven krijgt om de infectie te bestrijden.

Indien noodzakelijk kan de tandarts een wortelkanaalbehandeling uitvoeren of adviseren aan die ontstoken tand of kies. Of hij kan uw tandvlees grondig schoonmaken, of zelfs de specifieke tand of kies trekken als deze niet meer te redden is. Afhankelijk van de complexiteit van de behandeling en de onsteking, kan de tandarts u zelfs doorverwijzen naar de kaakchirurg. Bijvoorbeeld als het gaat om een ontstoken verstandskies.

Extractie

Als de ontstoken tand of kies echt niet meer te redden valt, doordat het dood is of ernstig is aangetast door tandbederf, dan heeft de tandarts geen andere keus dan het te extraheren (verwijderen). Op deze wijze bent u er zeker van dat er geen nieuwe abcesvorming plaats kan vinden. De ontsteking zal dan ook snel daarna veel minder worden en uiteindelijk verdwijnen.

Het vinden van een tandarts

Heeft u geen eigen vaste tandarts dan is het vinden van een tandarts bij u in de buurt niet altijd even makkelijk. Vaak hebben tandartsen geen plek of geen mogelijkheid om een spoedafspraak in te plannen. Het wordt een stukje gecompliceerder als u rondloopt met een tandabces of met ander tandheelkundig probleem dat dringend aandacht vereist, u geen vaste tandarts heeft en niet weet waar u een spoed tandarts kunt vinden. Dit kan de situatie binnen de kortste keren verergeren.

Tip!: Heeft u geen eigen vaste tandarts en heeft u toch snel hulp nodig? Bel dan DENTAL365 Spoed Tandartsen als u woont in of in de omgeving van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Dordrecht en Gouda. 

Meest gestelde vragen over Tandabces

Mocht uw vraag er niet tussen staan in onze FAQ-sectie, aarzel dan niet om met ons contact op te nemen, want we zijn maar al te graag bereid om u verder te helpen!

Wat is een tandabces?

Een tandabces is een tand of kies waarin een holte zit die gevuld is met pus (etter). Deze tand of kies is beschadigd, doordat het is afgebroken, gebarsten, aan het afsterven is of  al dood is enz. De holte met pus kan zich in het weefsel van of rondom de tand of kies bevinden, maar kan ook het gevolg zijn van gingivitis (tandvleesontsteking) of paradontose (vergevorderd stadium van een tandvleesontsteking) Dit leidt ook tot beschadiging van het omliggende weefsel en bot waardoor een abces kan ontstaan.

Wat zijn de symptomen van een tandabces?

De kenmerkende symptomen bij een tandabces zijn over het algemeen, zwelling, pijn, roodheid van het tandvlees, een vieze smaak in de mond en soms koorts of vergelijkbare klachten zoals die bij griep.

Hoe kan ik pijn van een tandabces verlichten?

Terwijl u wacht op een bezoek aan de tandarts, kunnen pijnstillers u helpen de pijn onder controle te houden. Ibuprofen is de favoriete pijnstiller bij een tandabces, maar als u dat om medische redenen niet kunt innemen, kunt u in plaats daarvan paracetamol gebuiken. Aspirine mag niet worden gegeven aan kinderen jonger dan 16 jaar.

Als 1 pijnstiller de pijn niet verlicht, kan het helpen om zowel paracetamol als ibuprofen in te nemen in de doseringen die in de bijsluiter staan. Dit is veilig voor volwassenen, maar niet voor kinderen onder de 16 jaar.

Het kan ook helpen om:

• warm of koud eten en drinken te vermijden als dit de pijn verergert
• probeer indien mogelijk koel en zacht voedsel te eten en gebruik daarbij de andere kant van uw mond
• een zachte tandenborstel te gebruiken en tijdelijk niet te flossen rond de aangetaste tand

Deze maatregelen kunnen uw symptomen tijdelijk verlichten, maar u moet ze niet gebruiken om het zoeken van hulp bij een (spoed) tandarts uit te stellen.

Waar bestaat de behandeling van een tandabces uit?

De tandarts zal eerst een snede of een gaatje maken om het pus te laten afvloeien en de druk te verlichten. Soms antibiotica voorschrijven en eventueel de ontstoken of dode tand trekken afhankelijk van de ernst van de ontsteking en in welk stadium de infectie zich bevindt.

Waarom wordt er soms antibiotica voorgeschreven bij de behandeling van een tandabces?

Een abces is een vorm van een bacteriële ontsteking. Antibiotica worden gebruikt om bacteriële infecties te bestrijden. Maar het is afhankelijk van de ernst van de infectie of er een antibioticum wordt voorgeschreven

Is het mogelijk om een kies of tand met een abces te behouden?

Het is inderdaad soms mogelijk een ontstoken tand of kies te redden. Als de ontsteking de pulpa van de tand of kies nog niet heeft bereikt dan zal de tandarts een wortelkanaalbehandeling uitvoeren om de pulpa te verwijderen. Maar als de tand of kies zodanig door de ontsteking is aangetast dan bestaat er geen andere optie dan de tand of kies te trekken.

Is het normaal dat het gebied nog opgezet is, zelfs na het afvloeien van de pus ?

Dit is een normaal verschijnsel zelfs nadat er een sneetje is gemaakt om de pus te laten afvloeien. Maar het is toch verstandig om dit aan uw tandarts of zelfs uw huisarts door te geven om er zeker van te zijn dat er niets mis is. Er zou misschien nog een onderliggende oorzaak voor kunnen zijn of er is een probleem ontstaan na het afvloeien van de pus waarnaar gekeken moet worden.

Weten wat een tandabces inhoudt en hoe u ermee kunt omgaan

Het hebben van een abces aan een tand of kies of in het tandvlees is geen eenvoudig tandheelkundig probleem, dat één, twee, drie opgelost kan worden. Het is ook geen aandoening waar u te lang mee rond kunt blijven lopen. De info die u heeft gelezen over wat een tandabces is, welke behandelopties er zijn, zorgt ervoor dat u zich minder zorgen hoeft te maken. Zo weet u ook waarom het erg belangrijk voor uw algehele lichamelijke gezondheid is om een dergelijk abces snel te laten behandelen.

Ons advies is dan ook: Tandabces? Snel naar de tandarts!

Mocht u op dit moment last hebben van een tandabces of enig ander probleem aan uw gebit hebben, maar geen eigen tandarts hebben, aarzel dan niet om Dental365 te bellen. Team van ervaren spoed tandartsen kunnen ervoor dat u onmiddellijk op een vakkundige wijze verder wordt geholpen!

Lees ook:

• Tandvleesabces - Oorzaken, Symptomen, Gevaren, Behandelingen
• Ontstoken Verstandskies? Weet wat te doen
• Hoe om te gaan met een tandheelkundig spoedgeval