De Ultieme Tandenknarsen Gids: Alles wat je moet weten over Bruxisme
Heeft je geliefde je verteld dat hij/zij gisteravond het geluid van tegen elkaar schurende stenen heeft gehoord terwijl je sliep? Misschien heeft je tandarts bij je laatste bezoek dit opgemerkt en je gewaarschuwd voor de gevolgen van overmatig tandenknarsen en kaakklemmen. Het kan ook zijn dat je hier bent omdat je merkt dat je kaken pijn doen als je iedere keer wakker wordt, je een beetje hoofdpijn hebt of het voelt alsof er een soort druk op je oren staat.
Wat is er aan de hand? Kan het zijn dat ik tandenknars? Hoe weet ik of dat zo is?
Onze kiezen zijn gemaakt voor kauwen en kauwen op ons voedsel. Dit zijn gewone en normale handelingen. Iedereen knarst of klemt zijn tanden wel eens iets harder dan nodig is.
Maar wanneer deze kaakspieractiviteit van overmatig klemmen en/of overmatig knarsen zich herhaalt en regelmatig plaatsvindt, begint het kwalijke gevolgen te hebben. Tandartsen noemen dit soort gewoontegedrag een "orale parafunctie" of een "parafunctionele activiteit". Overmatig knarsen is geen normale functie waar onze tanden en kiezen voor gemaakt zijn.
Als deze handelingen worden volgehouden en de tanden en kiezen niet worden beschermd, zal er permanente schade ontstaan. Wat veel mensen niet weten is dat tandenknarsen en kaakklemmen eigenlijk een naam heeft. Het heet bruxisme.
Als deze onbewuste actie gebeurt als je wakker bent, heet het "waakbruxisme". Ook kan het zijn dat je je kaken klemt of knarst tijdens je slaap en dit wordt "slaapbruxisme" genoemd.
Welke negatieve gevolgen hebben tandenknarsen en kaakklemmen?
Bruxisme (tandenknarsen en kaakklemen) kan leiden tot:
- Beschadigde of versleten tanden: het verwijderen van lagen glazuur, waardoor de binnenste lagen van de tand bloot komen te liggen,
- Afvlakking van de tanden en kiezen,
- Verhoogde pijn of gevoeligheid van de tanden en kiezen bij warm, koud, zoet en zuur,
- Tanden en kiezen kunnen breken of afbreken,
- Tanden en kiezen kunnen los gaan zitten,
- Schade aan tandheelkundige restauraties (kronen en bruggen),
- Vermoeide, gevoelige of gespannen kaakspieren,
- Pijn bij het kauwen,
- Pijn in kaak, nek en gezicht - vooral als je wakker wordt,
- Beperkte kaakbeweging,
- Het gevoel van oorpijn of hoge druk in je oren,
- Duffe of constante hoofdpijn en pijnlijke slapen,
- Bijten of kauwen aan de binnenkant van de wang,
- Onderbroken slaap.
Hoe weet ik of ik mijn tanden klem en/of tanden knars?
Het is een onbewuste actie en het is moeilijk te zien of het gebeurt of niet. Één van de duidelijkste aanwijzingen komt wanneer een partner, ouder, vriend of vriendin je midden in de nacht hoort tandenknarsen. Het geluid is onmiskenbaar.
Onze lijst hierboven kan ook worden gelezen als "tekenen en symptomen die aangeven of je misschien tandenknarst". Als je denkt dat er een mogelijkheid is dat je gewoontegetrouw knarst, maak dan zo snel mogelijk een afspraak met je tandarts zodat ze je kunnen helpen. Het is belangrijk om preventieve maatregelen te nemen voordat er meer kostbare en zichtbare permanente schade aan je tanden en kiezen optreedt.
De tandarst zal ook controleren of je symptomen geen neveneffecten zijn van een andere aandoening. Denk hierbij aan een oorontsteking, TMD-stoornis (temporomandibulaire disfunctie) of de bijwerkingen van een medicijn. Zelfs ongezonde stress kan tandenknarsen veroorzaken.
Tandenknarsen bij kinderen
Het is interessant om te weten dat tandenknarsen het meest voorkomt bij kinderen. Ongeveer 14% - 17% van de kinderen knarst 's nachts of overdag met hun tanden. Bruxisme verdwijnt vaak als kinderen volwassen worden. Ongeveer éénderde van de mensen die in hun jeugd tandenknarsen, blijven deze gewoonte ook als volwassene houden. Studies tonen aan dat onbewust tandenknarsen even vaak voorkomt bij mannen als bij vrouwen.
Waarom knars ik onbewust met mijn tanden? Wat zijn de oorzaken van bruxisme?
De oorzaken van bruxisme worden niet volledig begrepen en is erg complex. Er is bijvoorbeeld bewijs dat aantoont dat er een genetische invloed is. Psychologische en emotionele factoren spelen een rol. Bovendien vertonen bepaalde gezondheidsproblemen zoals obesitas, hypertensie, slaapstoornissen en diabetes associaties met het veroorzaken van bruxisme.
De antwoorden zijn helaas niet zo duidelijk als we zouden willen, maar we hebben een aantal risicofactoren opgespoord die de kans op bruxisme vergroten.
Risicofactoren voor Bruxisme
-
Stress en angst
-
Occlusale (bijt) problemen
-
Slaapstoornissen zoals slaapapneu
-
Persoonlijkheidstype - bijvoorbeeld mensen die zeer gemotiveerd en gedreven zijn, hebben er vaker last van
-
Het gebruik van cafeïne, sigaretten of alcohol voor het slapen gaan
-
Onrust bij volwassenen, of problemen met de luchtwegen
Wat kan ik doen om mijn tanden en kiezen te beschermen of om te voorkomen dat ik tandenknars?
De veiligste, effectiefste en meest directe maatregel is het dragen van een gebitsbeschermer 's nachts. Aangezien sommige mensen hun tanden knarsen door genetische factoren en anderen door emotionele of stressgerelateerde redenen, bestaat er geen pasklare remedie zoals "meditatie", behalve het gebruik van gebitsbeschermers.
Er zijn vrij verkrijgbare gebitsbeschermers, maar die zijn vaak ongemakkelijk, volumineus en kunnen midden in de nacht losraken. Hoewel ze duurder zijn, maken tandartspraktijken of tandtechnische laboratoria op maat gemaakte gebitsbeschermers die specifiek en precies op je tanden passen. Ze gaan mee zolang je ze niet verliest. Comfort is natuurlijk het allerbelangrijkste als je de gebitsbeschermer elke nacht moet gaan dragen!
Bruxisme en je beet
Als je bruxisme gerelateerd is aan je beet, kan een beugel of andere opties nodig zijn om je beet uit te lijnen. Als het, in een ongelukkig scenario, cosmetische schade heeft veroorzaakt, kan het bespreken van opties zoals kronen en facings interessant voor je zijn.
Wat kan ik zef thuis doen om tandenknarsen te voorkomen?
Hieronder volgt een lijst wat je zelf thuis kan doen om 's nachts meer te ontspannen en om dieper te slapen
- Probeer je stress te verminderen of te verlichten,
- Verminder consumptie van cafeïne. Cafeïne zit in frisdrank, koffie en energiedrankjes, is een stimulerend middel en maakt het moeilijker om de geest en de kaakspieren te ontspannen,
- Vermijd alcohol - vooral vlak voor het slapengaan, omdat het bijdraagt aan een oppervlakkige, minder rustgevende slaap waarin knarsen waarschijnlijker is,
- Probeer op te merken wanneer je stressgerelateerde gewoonten hebt, bijvoorbeeld kauwen op niet-voedingsvoorwerpen zoals het uiteinde van een pen of op je vingernagels. Doe op die momenten een bewuste poging om je kaak te ontspannen.
- Maak er een gewoonte van om te ontspannen voor het slapengaan. Kijk een uur voordat je naar bed gaat en een uur nadat je wakker bent geworden niet op je telefoon of op social media! We dagen je uit! 🙂
Bruxisme is een veelvoorkomend iets waar veel mensen zich zorgen over maken. We hopen dat dit artikel je geholpen heeft om alles wat je moet weten over tandenknarsen een beetje beter te begrijpen. Bel je tandarts als je nog meer vragen hebt of als je een keer langs wilt komen voor een onderzoek. Onthoud dat preventieve zorg de voordeligste manier is om je gebit op lange termijn gezond te houden!
Ook interessant:
