Vergroot een hoog alcoholgebruik het risico op mondkanker?
Welke klachten kunnen mogelijk op mondkanker wijzen?
Mondkanker is kanker van de mondholte en valt in de groep hoofd- en halskanker. Er ontstaat een gezwel, een tumor, omdat cellen zich op op ongecontroleerde wijze in de bovenste laag, het slijmvlies, delen. De tumor kan op verschillende plaatsen in de mond ontstaan, zoals op:
- de tong,
- de bodem van de mond,
- het tandvlees,
- de lippen,
- het gehemelte en het wangslijmvlies.
De eerste klachten van mondkanker bestaan onder meer uit:
Deze klachten hoeven niet per se met pijn gepaard te gaan.
- een zweer,
- een (pijnlijke) zwelling,
- rode of witte plekken in het zachte mondweefsel,
- een wondje, die maar niet wil genezen.
Verdere symptomen die in een later stadium kunnen voorkomen, zijn;
- problemen met slikken,
- pijn die naar oren, neus of hoofd uitstraalt,
- de tong moeilijk kunnen bewegen,
- de mond niet meer kunnen openen,
- bloedingen.
Het opsporen van mondkanker is moeilijker als de pijnklachten en extreme roodheid van het weefsel pas in een later stadium komen opzetten. Wordt een tumor in de beginfase ontdekt? Als het een kleine tumor (minder dan 1,5 cm) is, dan is het goed te behandelen.
Helaas komt het maar al te vaak voor dat mondkanker pas later wordt ontdekt. De tumor is gegroeid en heeft andere weefsels aangetast, zoals het kaakbot. Uitzaaiingen naar de lymfeklieren komen ook voor.
Speelt alcohol een rol in het ontstaan van mondkanker?
De oorzaak van circa 75% van de patiënten met mondkanker is veel roken. Dit is uit een onderzoek gebleken. Roken en slechte mondhygiëne, kan keiden tot bijvoorbeeld chronische tandvleesontstekingen. Na verloop van tijd kan dit dan weer leiden tot een mondtumor. In Zuid-Oost Azië waar het gebruikelijk is om op licht stimulerende middelen zoals betel, paan of areca te kauwen (vergelijkbaar met Qat in Somalië), vertegenwoordigt mondkanker bijna de helft van de gediagnosticeerde patiënten met kanker. Terwijl in Europa het percentage onder de 5% ligt.
Mondkanker doet zich over het algemeen pas voor boven de 45 jaar en vaker bij mannen dan bij vrouwen.
Alcoholhoudend mondwater in relatie tot mondkanker
In Italië is hier uitgebreid onderzoek naar gedaan. De uitkomst was dat er geen verband bestaat tussen het gebruik van alcoholhoudend mondwater en het ontstaan van mondtumor. Ook op Europees niveau is een studie uitgevoerd. Hieruit is toch wel gebleken dat drie keer of meer per dag spoelen met alcoholhoudend mondwater, risico op mondkanker wordt vergroot. Drie keer spoelen op een dag is op zich al erg veel. Doorgaans wordt aangeraden om één keer of hoogstens twee keer met alcoholhoudend mondwater te spoelen. Bovendien zijn nu ook tal van mondwaters te verkrijgen die geen alcohol bevatten. Het neemt niet weg dat er toch een verband is tussen het drinken van alcoholische dranken en het ontstaan van mondkanker.
Alcohol en roken in relatie tot mondkanker
Alcohol en roken vormen een gevaarlijke combinatie die het risico op het krijgen van mondkanker verhoogt. Vooral als u een zware drinker en roker bent, wordt de kans op het krijgen van een mondtumor aanzienlijk groter. Een persoon die dagelijks 6 tot 9 glazen alcohol drinkt bouwt een hoog ethanolgehalte op. Ethanol wordt door het lichaam in de giftige chemische stof acetaldehyde omgezet. Deze giftige stof valt het DNA in de cel aan.
Het Internationaal Agentschap van de WHO classificeerde de vorming van acetaldehyde als één van de oorzaken van kanker. Weliswaar wordt een groot deel van de ethanol in de lever afgebroken, maar zodra de alcohol de mond binnenkomt wordt een kleine hoeveelheid door het slijmvlies opgenomen. Hierdoor waardoor het vatbaar wordt voor allerlei giftige stoffen.
Dit is ook precies de reden waarom met roken én drinken het risico vele male groter is, want de alcohol verzwakt de weerstand van het mondslijmvlies, waardoor de tabak vrij spel krijgt. We weten bijvoorbeeld dat alcohol het DNA van de cel beschadigt. Daarnaast versnellen ook de ‘reactieve zuurstofsoorten’ ofwel vrije radicalen die in onze cellen worden geproduceerd, de voortgang van kanker.
Foliumzuur (vitamine B9)
Foliumzuur (vitamine B9) is een essentiële vitamine die de lichaamscellen helpt bij de productie van goed en gezond DNA. Personen die veel alcohol drinken hebben ook vaak een lager foliumgehalte in hun bloed. Het ontstaan van bepaalde mondtumoren wordt hiermee in verband gebracht.
Hoeveel glazen alcohol wordt gezien als gevaarlijk?
Uitdroging van het lichaam is niet echt bevorderlijk voor het goed functioneren van de cellen en hoe meer alcohol je drinkt hoe groter de kans op schade. Ondanks dat wordt beweerd dat de combinatie roken en alcohol mondkanker veroorzaakt, wat ook deels waar is, speelt het drinken van alcohol zonder de rookfactor toch een hele grote rol in het ontstaan van een mondtumor.
Het drinken van 21 glazen alcohol per week wordt beschouwd als gevaarlijk. Deze hoeveelheid tot de helft terugbrengen verlaagt ook het risico op mondkanker aanzienlijk. Niet alleen zorgt een hoog alcoholconsumptie voor leverbeschadiging, maar uit bovenstaande blijkt dat ook andere lichaamsweefsels door een hoog alcoholgebruik worden aangetast.
Mondkanker, als het vroegtijdig wordt ontdekt, is beter te behandelen in vergelijking tot andere kankersoorten. Toch is raadzaam om alle extra risico’s te vermijden. Voorkomen is nog altijd beter dan genezen, toch?!
Lees ook: